Evidence-based Practice in Coaching: een Psychologisch Perspectief

De coach die evidence-based wilt werken kan tools en technieken gebruiken die hun oorsprong vinden in een van de erkende wetenschappen, zoals management, sociologie, filosofie en psychologie. In dit stuk zal getracht worden om meer inzicht te geven in hoe de coach concepten en technieken uit de psychologie kan toepassen in zijn eigen praktijk.

In tegenstelling tot andere soortgelijke interventies (e.g., counseling en therapie), wordt coaching gezien als een interdisciplinaire interventie, waarbij gebruik wordt gemaakt van principes uit de erkende wetenschappen, waaronder psychologie. Grant’s literatuuroverzicht over coaching was een van de eerste studies die het belang van psychologische principes in de coaching praktijk benadrukte (Grant, 2001). De psychologische invloed in het coachingsveld werd echter pas echt bevestigd door drie meta-analyses en vier systematische reviews (Theeboom, Beersma, & van Vianen, 2014; Lai & McDowall, 2014; Jones, Woods, & Guillaume, 2015; Sonesh et al., 2015; Grover, & Furnham, 2016; Athanasopoulou, & Dopson, 2018; Bozer, & Jones, 2018). Ondanks deze ontwikkelingen hebben sommige voorstanders van evidence-based werken nog steeds bedenkingen over de effectiviteit van coachingsinterventies en trekken ze de kwaliteit van het onderzoek in twijfel (Briner, 2012). Het merendeel van de coachingsstudies is bijvoorbeeld gebaseerd op kwalitatieve onderzoeksmethoden (bijv. interviews, groepsdiscussies), terwijl gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken (i.e., randomized controlled trials) beschouwd worden als de meest geschikte methode om de effectiviteit van interventies te onderzoeken (Guyatt et al., 2000). Maar is dit ook wel zo? Aan de hand van twee systematische reviews zal geprobeerd worden om de evolutie van onderzoek naar coachingsspsychologie in kaart te brengen.

Wat is Evidence-based practice?

Evidence-based practice (EBP) is een besluitvormingsproces waarbij er zorgvuldig, expliciet en oordeelkundig gebruik wordt gemaakt van het beste bewijs dat op dat moment beschikbaar is, met als doel om beslissingen te nemen samen met (in dit geval) coachees om zo de kwaliteit van coaching te verbeteren. Individuele expertise dient hierbij geïntegreerd te worden met het best beschikbare bewijs uit systematisch onderzoek (Sackett et al., 1996). Briner and Rousseau (2011) identificeerden drie algemene kenmerken van evidence-based practice.

Evidence-based practice:

1. integreert de eigen expertise met resultaten uit onderzoek;
2. is een actief proces om de best beschikbare informatie/kennis te verkrijgen, indien mogelijk door wetenschappers, onderwijzers en behandelaars bij het proces te betrekken;
3. maakt gebruik van systematische reviews om alle beschikbare en relevante informatie te beoordelen, in plaats van te vertrouwen op enkelvoudige onderzoeken.

De studies die in een systematisch review worden beschreven, kennen een bepaalde hiërarchie gebaseerd op evidentie. Deze hiërarchie wordt vaak toegepast om te toetsen of het gebruikte onderzoeksdesign aan de norm van evidence-based practice voldoet.

Doorgaans wordt de hiërarchische structuur aangehouden zoals weergegeven in tabel 1. Maar verschillende onderverdelingen zijn mogelijk afhankelijk van de onderzoeksdoeleinden.

Coaching is interdisciplinair

Binnen coaching is het moeilijk om aan de eisen van evidence-based practice te voldoen. Dit komt met name door de aard van coachingsinterventies. Onderzoeken naar coachingsinterventies zijn gevarieerd, maar vallen vaak onder een van de volgende vier disciplines: management, onderwijs/adult learning, filosofie en psychologie. Uit onderzoek naar coaching komt naar voren dat persoonlijke ontwikkeling en prestaties/productiviteit binnen organisaties belangrijke uitkomstmaten zijn, waarbij beide uitkomsten benadrukken dat er een gedragsverandering zal plaatsvinden bij de coachee (Grant, 2000; Lai, 2014). De grote diversiteit aan coachingsinterventies en uitkomstmaten maakt het moeilijk om de relevante evidentie te integreren om zo theoretische kennis op te bouwen voor evidence-based practice in coaching.

Uitleg over de verschillende onderzoeken kunt u vinden aan het eind van dit stuk.

De diversiteit aan coachingsdisciplines zorgt er ook voor dat verschillende methoden (zie tabel 1) gebruikt worden in het onderzoek naar coaching. Al heel lang waren voorstanders van evidence-based practice sceptisch ten op zichte van de effectiviteit van coachingsinterventies, omdat ze het aantal gerandomiseerde gecontroleerde studies in coaching onderzoek veel te laag vonden. Er werd vanuit gegaan dat als je geen gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek had gebruikt je niet zou kunnen concluderen dat coaching daadwerkelijk effectief is. Ook al is het gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek een van de beste methoden om de effectiviteit van interventies te onderzoeken, blijkt dat deze methode minder geschikt is om het proces of de betekenis van een interventie te onderzoeken (Petticrew & Roberts, 2006). Dit is duidelijk terug te zien in het onderzoek naar coaching, aangezien een effectief coaching proces uitgevoerd wordt door middel van dialogen en interactie tussen de coach en coachee is het eenvoudiger en in dit geval ook erg nuttig om kwalitatieve onderzoeksmethoden toe te passen dan kwantitatieve methoden. Daarnaast is het moeilijk om een gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek te gebruiken in onderzoek naar coaching, omdat coaching zoals eerder genoemd, veel gevarieerder en gecompliceerder is dan andere soortgelijke interventies. Het is dus afhankelijk van je onderzoeksdoeleinden welke onderzoeksmethode het meest geschikt is. In het geval van coaching blijken kwalitatieve onderzoeksmethoden dus relevante data te produceren waar coaches direct mee aan de slag kunnen.

De rol van psychologie in de coachingspraktijk
Onderzoek heeft uitgewezen dat het toepassen van concepten uit de psychologie in coachingssessies een belangrijk element is voor de verbetering van evidence-based practice (Grant, 2008). Dit komt deels omdat ten eerste psychologie een theoretisch onderbouwde wetenschap is die ten grondslag ligt aan de gedragsprocessen en het begrip van menselijke verandering. Ten tweede is psychologie een erkende academisch studie. Er wordt verwacht dat coaches met een opleiding in de psychologie in staat zijn om evidentie en wetenschappelijke theorieën te gebruiken om een verantwoorde keuze te maken tussen diverse evidence-based technieken. Gezien het feit dat een deel van coachees enige mate van geestelijke problematiek kan vertonen, is kennis op het gebied van geestelijke gezondheid voor de coach een welkome aanvulling om tijdig een klinisch relevant probleem te herkennen en – indien nodig – de coachee door te verwijzen naar een hulpverlener. Verder zal de psycholoog-coach bekend zijn met diverse psychologische processen die een coachee kan doormaken. Dit kan bijvoorbeeld zijn op het gebied van gedragsverandering. Een psychologische vooropleiding zou een coach kunnen helpen om tijdig psychische problematiek te identificeren, maar het is niet een vereiste. Belangrijk is om als coach bewust te zijn dat er psychische/geestelijke problematiek aanwezig kan zijn bij de coachee en om de grens van eigen kunnen en kennen te weten, zodat indien nodig, tijdig gesignaleerd en doorverwezen kan worden.

De evolutie van evidence-based coaching practice: hoe ver zijn we?
Aan de hand van twee systematische reviews zal gekeken worden hoever het coachingsveld is gevorderd als het gaat om evidence-based practice. In de systematische reviews worden zowel kwantitatieve als kwalitatieve studies meegenomen. Er wordt gekeken naar de effectiviteit van interventies (kwantitatief onderzoek), als naar de factoren die van belang zijn voor een constructieve coach-coachee relatie (kwalitatief onderzoek).

De eerste systematische review over coachingspsychologie werd uitgevoerd in 2010 (Lai & McDowall, 2014). Deze systematische review omvatte 141 artikelen (kwantitatieve en kwalitatieve studies gepubliceerd tussen 1995 en 2010). Meer dan de helft van de studies werden gepubliceerd in tijdschriften met een psychologische focus en 44 van deze studies werden gepubliceerd in bedrijfs- en managementtijdschriften. In termen van onderzoeksmethoden werden de meeste van de onderzoeken uitgevoerd volgens kwalitatieve methoden. Slechts 23% van de studies gebruikte kwantitatieve methoden.

De drie meest frequent onderzochte benaderingen of -modellen die in dit systematisch review werden geïdentificeerd waren: cognitieve gedragscoaching, het GROW-model en oplossingsgerichte coaching. Bovendien werd de coach-coachee relatie geïdentificeerd als de belangrijkste indicator voor positieve coachingsresultaten. De houding en vaardigheden van de coach bleken belangrijke factoren voor het opbouwen van een constructieve relatie met de coachee waarbij het creëren van vertrouwen, het kunnen begrijpen van de emotionele moeilijkheden van de coachee, wederzijdse communicatie, het faciliteren van de coachees zijn leerproces en ontwikkeling, en een transparant proces als belangrijkste factoren werden genoemd waar de coach rekening mee zou moeten houden. De meeste (70%) van de geïncludeerde studies werden uitgevoerd door middel van kwalitatieve onderzoeksmethoden (vb casusrapporten en interviews). Om de repliceerbaarheid van studies te vergroten, werd aangeraden om in de toekomst de onderzoeksmethoden te verbeteren.

Om de kwaliteit van het onderzoek naar coachingspsychologie na 2010 te evalueren, werd in 2016 opnieuw een systematisch review uitgevoerd om te onderzoeken of de onderzoeksmethodologie die in coachingsstudies wordt gebruikt, dichter bij de standaard van evidence-based practice, zoals eerder genoemd, was gekomen (Lai, 2016).

In dit onderzoek werden 140 nieuwe papers t.o.v. het voorgaande review opgenomen. Het merendeel (64%) van de artikelen werd gepubliceerd in tijdschriften en boeken gericht op psychologie en 34 artikelen waren afkomstig uit management gerelateerde tijdschriften. Met betrekking tot de methodologie die in deze studies werd toegepast, werden twee meta-analyses en één systematische review geïdentificeerd en meer dan een derde van de geïncludeerde studies werd uitgevoerd met experimentele designs (zoals gerandomiseerde gecontroleerde studies). Kwalitatieve-onderzoeken werden nog steeds door meer dan een derde van deze studies uitgevoerd.

Ook uit dit review blijkt dat de relatie tussen de coach en de coachee een belangrijke indicator is voor de effectiviteit van een coachtraject. De meest frequent gebruikte benaderingen die in dit review naar voren kwamen waren: cognitieve gedragscoaching, oplossingsgerichte coaching en strength-based coaching. De coachingspsychologiebenaderingen die hierboven zijn genoemd, werden voornamelijk onderzocht door middel van gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken. Na 2010 zijn onderzoekers meer kwantitatieve onderzoeksmethoden gaan gebruiken om een antwoord te krijgen op hun onderzoeksvragen.

Een vergelijking tussen twee systematische reviews over coachingspsychologie
Het aantal coachingspsychologiestudies is aanzienlijk toegenomen in de afgelopen vijf jaar. De focus van het onderzoek ligt tegenwoordig meer bij het identificeren van factoren die van invloed kunnen zijn op het coachingsproces en de coach-coachee relatie.

Uit bovenstaande reviews kan geconcludeerd worden dat de psychologie een nuttige bijdrage kan leveren met betrekking tot effectief coachen (Lai & McDowall, 2014; Lai, 2016). Toch gaat de voortgang van evidence-based practice relatief traag. Dit wordt mogelijk veroorzaakt door de complexiteit en diversiteit van coaching. Er worden dus langzaam stappen gezet naar evidence-based practice, maar er is nog veel te bereiken op dit gebied.

De gegevens die gehaald kunnen worden uit het onderzoek dat wordt gedaan met de coachingsmonitor, biedt hiertoe mogelijkheden. De commissie wetenschappelijk onderzoek van de NOBCO wil deze informatie communiceren naar de NOBCO-coaches, zodat zij de meest recente bevindingen en kennis op het gebied van evidence-based practice kunnen integreren in hun eigen praktijk.

Understanding evidence-based coaching through the analysis of coaching psychology research methodology

Auteurs: Lai, Y., & Palmer, S.

Bron: Handbook of Coaching Psychology, A guide for practitioners

Bijdrage door: Sanne Peeters

*Uitleg bij tabel 1:

• In een meta-analyse worden resultaten of data van verschillende studies samengevoegd om tot een meer betrouwbare uitspraak te komen.
• Een systematisch review is een samenvatting van de literatuur over een specifiek onderwerp waarin op een transparante en gestructureerde wijze data verzameld en beschreven wordt om tot een heldere conclusie te komen.
• Een gerandomiseerd onderzoek met controlegroep (Engels: RCT, voor Randomized Controlled Trial) is een type wetenschappelijk onderzoek in de biowetenschappen, vooral in de geneeskunde, waarbij getracht wordt de vraag te beantwoorden of een bepaalde behandeling ('interventie') werkzaam of zinvol is. Hiervoor wordt een bepaalde methode gebruikt: de te testen behandeling wordt uitgevoerd bij een interventiegroep en vergeleken met een controlegroep.
• In een cohortstudie krijgt een groep mensen, een cohort, een bepaald type heupprothese. Daarna volgen onderzoekers deze mensen lange tijd: ze houden van elke patiënt jaren achtereen gegevens bij.
• Cross-sectioneel onderzoek. Bij transversaal (cross-sectioneel) onderzoek wordt ieder individu in een groep eenmaal en op hetzelfde tijdstip geobserveerd of gemeten.
• In een case-control onderzoek gaat men uit van een groep personen met een bepaalde ziekte of te onderzoeken uitkomst (‘cases’) en een groep personen zonder deze eigenschappen (‘controls’). Men meet en vergelijkt de blootstelling aan een mogelijke risicofactor in elk van beide groepen.
• Case-studie is een onderzoeksvorm waarbij de toestand waarin één individu of één groep individuen verkeert indringend en uitvoerig wordt onderzocht.

Referenties:

Athanasopoulou, A., & Dopson, S. (2018). A systematic review of executive coaching outcomes: Is it the journey or the destination that matters the most? The leadership quarterly.

Bozer, G., & Jones, R. J. (2018) Understanding the factors that determine workplace coaching effectiveness: A systematic literature review. European Journal of work and organizational psychology, 27(3), 342-361.

Briner, R. B. (2012). Does coaching work and does anyone really care. OP Matters, 17, 4-12.

Briner, R. B., & Rousseau, D. M. (2011). Evidence-based I-O psychology: Not there yet. Industrial and Organizational Psychology, 4(1), 3-22.

Grant, A. M. (2000). Coaching psychology comes of age. PsychNews, 4(4), 12-14.

Grant, A. M. (2001). Toward a Psychology of Coaching: The Impact of Coaching on Metacognition, Mental Health and Goal Attainment. Sydney: Coaching Psychology Unit, University of Sydney.

Grover, S., & Furnham, A. (2016). Coaching as a developmental intervention in organizations: A systematic review of its effectiveness and the mechanisms underlying it. PloS One, 11(7), e0159137.

Guyatt, G. H., Haynes, R. B., Jaeschke, R. Z., Cook, D. J., Green, L., Naylor, C. D., Wilson, M. C., & Richardson, W. S. (2000). Users guide to the medical literature XXV: Evidence-based medicine: Principles for applying the users guides to patient care. JAMA, 284, 1290-1296.

Jones, R. J., Woods, S. A., & Guillaume, Y. R. (2015). The effectiveness of workplace coaching: A meta-analysis of learning and performance outcomes. Coaching: Journal of Occupational and Organizational Psychology, 89(2), 249-277.

Lai, Y. (2014). Enhancing Evidence-Based Coaching through the Development of a Coaching Psychology Competency Framework: Focus on the Coaching Relationship. Guildford, UK: School of Psychology, University of Surrey.

Lai, Y. (2016, December 8-9). Five years after the systematic review on Coaching Psychology: Evidence-based coaching? Where are we now? British Psychological Society, Special Group of Coaching Psychology Conference, London, UK.

Lai, Y., & McDowall, A. (2014). A systematic Review (SR) of coaching psychology: focusing on the attributes of effective coaching psychologists. International Coaching Psychology Review, 9(2), 118-134.

Petticrew, M., & Roberts, H. (2006). Systematic Review in the Social Sciences: A Practical Guide. Oxford: Wiley-Blackwell.

Sackett, D. L. Rosenberg, W. M., Gray, J. M., Haynes, R. B., & Richardson, W. S. (1996). Evidence based medicine: What it is and what it isn’t. London: The Association.

Sonesh, S. C., Coultas, C. W., Lacerenza, C. N., Marlow, S. L., Benishek, L. E., & Salas, E. (2015). The power of coaching: A meta-analytic investigation. Coaching: An international Journal of Theory, Research and Practice, 8(2), 73-95.

Theeboom, T., Beersma, B., & van Vianen, A. E. (2014). Does coaching work? A meta-analysis on the effects of coaching on individual level outcomes in an organizational context. The Journal of Positive Psychology, 9(1), 1-18.